Od 1 stycznia 2016 r. systemy wentylacyjne, zgodnie z rozporządzeniem komisji UE 1253/2014 , muszą spełniać szereg ważnych wymogów, które w roku 2018 zostaną dodatkowo rozszerzone. Ma to na celu zwiększenie wydajności systemów wentylacyjnych, przy równoczesnym zmniejszeniu zużycia energii elektrycznej i cieplnej. Dodatkowo rozporządzenie 1254/2014 wprowadza obowiązek etykietowania systemów wentylacyjnych.

Przepisy unijne, które właśnie weszły w życie, wymuszają na producentach urządzeń wprowadzenie pewnych zmian konstrukcyjnych, ewentualnie nową prezentację danych technicznych. Niespełnienie wymagań dyrektywy będzie skutkowało niedopuszczeniem urządzeń do obrotu lub karą za wprowadzanie towaru niezgodnego z przepisami unijnymi. Wejście obu rozporządzeń w życie porządkuje i ujednolica sposób i jakość informacji technicznych prezentowanych przez producentów i dystrybutorów. Na zmianie przepisów najbardziej skorzystają inwestorzy, którzy nie będą już mieli problemu z porównaniem parametrów pracy różnych urządzeń. Wprowadzone zmiany są dość dużym wyzwaniem dla producentów, ale na pewno będą miały pozytywny skutek dla branży wentylacyjnej.

Co zapisano w rozporządzeniu

Streszczenie najważniejszych punktów rozporządzenia UE 1253/2014 można przedstawić następująco:

• dokonano podziału systemów wentylacyjnych na te do wentylacji budynków mieszkalnych, tzw. SWM (maksymalna wartość natężenia przepływu do 250 m³/h), oraz niemieszkalnych, tzw. SWNM (maksymalna wartość natężenia przepływu od 250 m³/h); z tym, że w przypadku urządzeń, dla których maksymalna wartość natężenia przepływu mieści się w przedziale od 250 m³/h do 1000 m³/h, producent może wybrać ich przeznaczenie albo do budynków mieszkalnych (potrzebna stosowna deklaracja producenta), albo niemieszkalnych;
• dokonano również podziału systemów wentylacyjnych na jednokierunkowe, tzw. JSW, i dwukierunkowe, tzw. DSW, i je zdefiniowano. Ponadto wprowadzono wymagania w zakresie:
• regulacji wentylatorów – obowiązkowa wielobiegowa (> 2 stopni pracy) lub bezstopniowa regulacja;
• minimalnej efektywności wentylatorów;
• odzysku ciepła w centralnych systemach wentylacyjnych – odzysk ciepła jest obowiązkowy, musi mieć określoną minimalną sprawność, musi być też regulowany i wyposażony w obejście;
• maksymalnego poboru mocy w stosunku do wydajności energetycznej całego urządzenia wentylacyjnego.

Konsekwencje rozporządzeń

Nowe wymagania nakładają na producentów urządzeń wentylacyjnych wiele obowiązków. Po pierwsze dane prezentowane w katalogach i materiałach technicznych produkowanych urządzeń muszą zostać ujednolicone i dopasowane do obecnych wymagań. Wiąże się z tym sporo pracy, choćby konieczność wykonania nowych pomiarów. Nowym obowiązkiem jest również wymóg umieszczania na stronie internetowej szczegółowych informacji dotyczących demontażu urządzeń i recyclingu.
Ponadto, aby np. sprostać wymaganiom energetycznym dyrektywy (tabela 1), trzeba będzie zwiększyć gabaryty urządzeń, tak by opory przepływu nie były zbyt duże, a co za tym idzie zużycie energii elektrycznej przez wentylatory było odpowiednio niskie. Konsekwencją nowych przepisów będzie zapewne także upowszechnienie stosowania wentylatorów EC, a ostatecznie – całkowite wyparcie standardowych na dziś rozwiązań EC. Jak wynika z tabeli 1, od 2018 r. stosowanie obrotowych wymienników ciepła stanie się powszechne, a rozwiązania z pojedynczym krzyżowym rekuperatorem nie spełnią wymagań minimalnej sprawności 73%. Z pewnością przełoży się to na cenę oferowanych urządzeń.
Nowe wymagania nakładają na producentów i dostawców większą odpowiedzialność za oferowane urządzenia i systemy wentylacyjne oraz za ich zgodność z przepisami. Projektanci mają pod tym względem łatwiejsze zadanie, gdyż teoretycznie wybierają spośród już dopuszczonych i zgodnych z prawem rozwiązań.

Autor: Maciej Danielak

O konfiguracji systemu wentylacyjnego oraz o możliwych konfiguracjach instalacji wentylacyjnej po 1 stycznia 2016 można przeczytać w dalszej części artykułu w drugim numerze Polskiego Instalatora PI 2/16.