Drukuj
Nadrzędna kategoria: Artykuły tematyczne

22aZaopatrzenie gospodarstw domowych w wodę wiąże się nierozerwalnie z wytwarzaniem, gromadzeniem i odprowadzaniem ścieków. Gospodarka ściekowa, obejmuje systemy kanalizacji zbiorczej i oczyszczalni ścieków, a także systemy indywidualne min. zbiorniki bezodpływowe oraz indywidualne oczyszczalnie ścieków, które zapewniają należytą ochronę środowiska przyrodniczego. W niniejszym artykule odniesiemy się do systemów indywidualnych, a konkretnie do przydomowych/indywidualnych oczyszczalni ścieków, które w ostatnich latach stanowią coraz większy procent urządzeń instalowanych i wykorzystywanych do poprawy gospodarki wodno-ściekowej.

W pierwszej części artykułu znajdziemy informacje na temat gospodarki wodno-ściekowej, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu na nią małych przydomowych oczyszczalni ścieków oraz bardzo krótką charakterystykę rozwiązań technologicznych wykorzystywanych w tego typu urządzeniach. W drugiej części materiału, która zostanie opublikowana w następnym numerze zwrócona zostanie szczególna uwaga na oczyszczalnie indywidualne, które instalowane są na terenach aglomeracji, gdzie od stycznia 2016 roku, urządzenia te traktowane są zdecydowanie bardziej rygorystycznie pod względem wymagań dotyczących osiąganych wyników oczyszczonych ścieków. Przygotowana zostanie analiza pokazująca „dostosowanie" niektórych przydomowych oczyszczalni ścieków do wyższych wymagań, do warunków aglomeracyjnych. Analiza zostanie wykonana na podstawie Deklaracji Właściwości Użytkowych, w których zapisane są wyniki ścieków oczyszczonych dla danej oczyszczalni uzyskane podczas badań laboratoryjnych oraz informacji producentów oczyszczalni dotyczących zmian technicznych i technologicznych, jakie poczyniono w poszczególnych rozwiązaniach, aby móc osiągnąć jeszcze wyższy poziom efektywności, który pozwoli instalować urządzenia te na terenie aglomeracji.

84
Gospodarka wodno-ściekowa w Polsce a indywidualne oczyszczalnie
Jednym z większych problemów w infrastrukturze technicznej na terenie Polski jest gospodarka wodno-ściekowa, która pomimo „przyspieszenia" w ostatnich latach w dalszym ciągu nie jest na odpowiednim poziomie. Sytuacja dotyczy głównie terenów wiejskich i mniejszych miasteczek, gdyż duże miasta i duże aglomeracje z tym problemem już w odpowiednim stopniu sobie poradziły. W ostatnich kilku latach w Polsce powstało wiele nowoczesnych oczyszczalni ścieków, wybudowano ponad 69,5 tys. km sieci kanalizacyjnej (51 tys. km na obszarach wiejskich, 18,5 tys. na obszarach miejskich), osiągając w roku 2015 długość sieci równą 149,7 tys. km. Pomimo że do roku 2015 wykonano wiele inwestycji wodno-kanalizacyjnych, w dalszym ciągu istnieje duża dysproporcja pomiędzy długością sieci kanalizacyjnej i wodociągowej. W miastach 89,9% mieszkańców ma dostęp do sieci kanalizacyjnej, na wsiach już tylko 39,2%. Działania, które zostały poczynione to w dalszym ciągu za mało, aby można było stwierdzić, że problem gospodarki ściekami w Polsce został rozwiązany.
Coraz częściej wielu inwestorów prywatnych oraz jednostek samorządu terytorialnego wykorzystuje przydomowe oczyszczalnie do rozwiązania problemu gospodarki wodno-ściekowej na danym obszarze.
Indywidualne systemy oczyszczania ścieków budowane są najczęściej na terenach z zabudową rozproszoną, gdzie aktualnie brak jest zbiorczego systemu kanalizacyjnego. Podobnie jest z terenami tzw. „technicznie trudnymi", gdzie budowa systemu zbiorczego pochłonęłaby bardzo duże nakłady finansowe, niewspółmiernie wysokie do budowy indywidualnych oczyszczalni ścieków. W wielu przypadkach inwestorzy indywidualni wymieniają również zbiorniki bezodpływowe na systemy bezpieczne dla środowiska oraz przede wszystkim ekonomiczniejsze w eksploatacji. Pomimo wysokiego poziomu skanalizowania, pewna część oczyszczalni przydomowych budowana jest także na terenach aglomeracyjnych. Istnieją miejsca, gdzie sieć kanalizacyjna nie została doprowadzona lub dany obiekt budowlany został zbudowany już po zakończonej inwestycji w sieć kanalizacyjną. W takim przypadku inwestor może skorzystać z trzech opcji unieszkodliwiania ścieków:

Głównie ze względów eksploatacyjnych coraz częściej inwestorzy decydują się na wybór trzeciej opcji, czyli nowoczesnej przydomowej oczyszczalni ścieków.
W Polsce indywidualne systemy oczyszczania instalowane są od lat 90 XX wieku. Dynamiczny rozwój tzw. systemów indywidualnych zawdzięczamy programom finansującym projekty i budowę. Początkowo systemy były finansowane przez NFOŚiGW i WFOŚiGW, a w późniejszym okresie przez Urzędy Marszałkowskie i Ministerstwo Środowiska przy wsparciu Unii Europejskiej. W latach 2004-2008 budowa przydomowych oczyszczalni finansowana była głównie ze środków krajowych, natomiast w latach 2008-2013 i w obecnej perspektywie finansowej 2014-2020, inwestorzy będą mieli do dyspozycji środki pochodzące z budżetu UE. Przekłada się to wyraźnie na liczbę oczyszczalni. Jak podają dane GUS w Polsce z roku na rok wzrasta ilość indywidualnych systemów oczyszczania ścieków, z około 181 tys. w 2014 roku do około 203 tys. w roku 2015 (wzrost średni o 27%). Liczba zbiorników bezodpływowych spadła z 2192 tys. sztuk w roku 2014, do 2136 tys. sztuk w roku 2015 – spadek o 2,6%. Liczba ta najprawdopodobniej w najbliższych latach będzie znacząco rosła, ze względu na dofinansowania pochodzące ze środków UE. Sytuację dotyczącą ilości zbiorników bezodpływowych oraz ilości indywidualnych systemów oczyszczania przedstawiono na rysunku 2.
Większość, bo prawie 85% przydomowych urządzeń do odprowadzania nieczystości zlokalizowanych było na obszarach wiejskich. Znajdowało się tam około 84% ogółu zbiorników bezodpływowych i około 92% ogólnej liczby przydomowych oczyszczalni ścieków.

! Działania, które zostały poczynione to w dalszym ciągu za mało, aby można było stwierdzić, że problem gospodarki ściekami w Polsce został rozwiązany

Podstawy prawne oczyszczania ściekó w Polsce z podziałem na tereny aglomeracyjne i poza aglomeracyjne
(...)

Autor: mgr inż. Artur Stadnik

Jeśli chcesz przeczytać pełną treść artykułu zamów prenumeratę lub e-wydanie.