Właściwie zaprojektowana instalacja fotowoltaiczna, zamontowana i sprawdzona przez eksperta, działa bezawaryjnie i praktycznie bezobsługowo przez wiele lat. Niegroźne są dla niej również wyładowania atmosferyczne, nawet w okolicy. Ważne jest jednak, aby odpowiednio wykonać zabezpieczenia i dbać o coroczny przegląd serwisowy urządzeń.

Uderzenie pioruna to jedno z najgroźniejszych zjawisk atmosferycznych, które – jeśli nie wykona się odpowiednich zabezpieczeń – może poważnie uszkodzić instalację PV zamontowaną na budynku. Podczas uderzenia napięcie, które pojawia się pomiędzy miejscem wyładowania (np. dachem) a ziemią, może wynosić nawet kilkadziesiąt mln woltów, z kolei natężenie prądu może sięgać 100 tys. amperów. Bez odpowiedniej ochrony często dochodzi wtedy do pożaru instalacji, który niszczy ją doszczętnie. Warto pamiętać, że przed skutkami wyładowań nie uchroni instalacji PV sam piorunochron (jeśli jest na budynku).

Ochronniki przepięć
Prawdopodobieństwo uderzenia pioruna w konkretny, a zwłaszcza niski budynek relatywnie jest niewielkie, dlatego większość domów jednorodzinnych nie ma wspomnianej zewnętrznej instalacji odgromowej. Dużym zagrożeniem dla domowej instalacji elektrycznej jest jednak uderzenie pioruna już w odległości 1,5 km. Ryzyko wystąpienia szkód jest wówczas bardzo wysokie. Jak się przed tym zabezpieczyć? – Skutecznym rozwiązaniem są ochronniki przepięć, które, chroniąc całościowo instalację zasilania budynku, jednocześnie będą chronić połączoną z nią domową instalację fotowoltaiczną (on-grid). Ochronniki te instaluje się w głównej tablicy rozdzielczej budynku lub w osobnych skrzynkach elektrycznych. Ich zadaniem jest sprawowanie pieczy nad przewodami zasilającymi dom (fazowymi i N-neutralnymi).

Zalecenia dla instalacji PV
System fotowoltaiczny powinien być bezwzględnie uzupełniony o specjalne ochronniki, które będą zabezpieczać przewody napięcia stałego prowadzące od modułów do falownika oraz przewody napięcia przemiennego między falownikiem a przyłączem sieci elektrycznej. Jeśli długość przewodów wynosi więcej niż 10 metrów, wtedy stosuje się dodatkową osłonę.

! Jak działają ochronniki? Najczęściej są to iskierniki lub warystory, półprzewodniki, które przewodzą wysokie napięcie. Gdy w przewodzie pojawi się przepięcie, automatycznie zmniejszają swoją rezystancję do zera i odprowadzają nagromadzoną energię do ziemi. Rozładowują więc niebezpieczne napięcie, nie pozwalając na awarię przy wejściu do falownika lub modułu.

Aby ochronnik był skuteczny, musi zostać połączony z potencjałem ziemi. To zadanie spełnia przewód ochronny PE, który powinien być przyłączony do uziomu budynku. W celu zapewnienia najwyższej ochrony, instalację fotowoltaiczną należy połączyć z konstrukcją wsporczą oraz ze wspólnym uziomem. Brak uziemionego punktu to ryzyko uszkodzenia sprzętu elektrycznego i elektronicznego w budynku.

Odpowiednie zabezpieczenie instalacji fotowoltaicznej to kluczowe zadanie podczas jej wykonywania, którym powinien się zająć wykwalifikowany pracownik. Zgodność instalacji z normami elektrycznymi jest niezwykle ważna, aby spełnione były wymogi gwarancyjne, jakie zapewnia producent komponentów układu.