W poprzednich artykułach (PI 2/2014 i 4/2014) opisałem regulację hydrauliczną statyczną oraz dynamiczną – tę drugą w zakresie rozwiązań dla dużych lub rozległych instalacji. Problemy związane z aktywnymi elementami regulacji komfortu w postaci zaworów termostatycznych występują jednak także w małych instalacjach.

Wyposażenie w zawory termostatyczne, czyli aktywne elementy regulacji komfortu, małych instalacji grzewczych, podobnie jak w przypadku dużych instalacji z pionami instalacyjnymi lub instalacji rozległych, zasilających nagrzewnice lub chłodnice powietrza np. w centrach handlowych, również może powodować pewne problemy eksploatacyjne. Mają one nieco inny charakter oraz inną przyczynę, ale skutki są podobne. Instalacja pracuje niestabilnie, a najbardziej dokuczliwym objawem jest hałas. Dobrym przykładem do omówienia tych problemów oraz sposobów ich rozwiązania jest instalacja c.o. etażowa z gazowym kotłem wiszącym w mieszkaniu (rys. 1).

Rys.1. Instalacja etażowa z zaworem nadmiarowo-upustowym 4004 [1]

Nadwyżki ciśnienia dyspozycyjnego

Instalacje etażowe w mieszkaniach zazwyczaj charakteryzują się małym zapotrzebowaniem na strumień ciepła, wynoszącym kilka kilowatów. Najczęściej są zasilane przez typowe kotły wiszące o mocy nominalnej 20-24 kW. Moc takiego kotła może być indywidualnie dopasowana do potrzeb instalacji. Obecnie standardem jest, iż gazowy kocioł wiszący jest urządzeniem „plug and play”, czyli podłącz i uruchom. Stanowi kompletne urządzenie wyposażone w odpowiednią automatykę, zabezpieczenia, naczynie wzbiorcze, zawór bezpieczeństwa, zawór nadmiarowo-upustowy, komplet przyłączy oraz pompę obiegową. Część hydrauliczna wraz z pompą cyrkulacyjną zaprojektowana jest na moc nominalną kotła. W kotłach zabudowywana jest zazwyczaj pompa jednobiegowa, której wysokość podnoszenia dla warunków nominalnych mieści się w zakresie od 2 do 2,5msw (20-25 kPa).

Problematyczne jest to, że o ile na etapie uruchomienia można zredukować moc cieplną kotła do rzeczywistego zapotrzebowania na strumień ciepła, to nie ma takiej możliwości jeśli chodzi o zmniejszenie wydajności pompy obiegowej.

Grzegorz Ojczyk

Czy instalację zabezpieczać jednym czy dwoma zaworami nadmiarowo-upustowymi w dalszej części artykułu w PI 5/14.