Drukuj
Nadrzędna kategoria: Artykuły tematyczne

Wchodząc na forum internetowe poświęcone problemom instalacji grzewczych ciągle natrafia się na te same pytania i problemy związane z grzejnikami. Oto kilka z nich.

Grzejniki chłodniejsze u dołu niż u góry…

Bardzo często osoby, które użytkują urządzenia grzewcze narzekają, że powierzchnia grzejnika, w dolnej jego części, jest o wiele chłodniej-sza niż w górnej.

Wyczuwalna różnica temperatury wskazu-je na prawidłową pracę grzejnika, co oznacza, że strumień masowy czynnika grzewczego, przepływając przez kanały grzejne w grzejni-ku, oddaje ciepło do materiału, z którego jest on wykonany, a następnie na drodze konwekcji i promieniowania do danego pomieszczenia. W małych grzejnikach różnica temperatury jest mniej wyczuwalna niż w dużych. Gdyby jednak ta różnica była drastyczna i np. więcej niż 2/3 wysokości grzejnika byłoby chłodne, to oznaczałoby, że prędkość przepływu wody przez grzejnik jest zbyt mała. W konsekwencji w przeciągu krótkiego czasu woda oddaje całe ciepło w niej zawarte. Rozwiązanie tego problemu jest proste do wykonania, ale należy to zrobić w sposób bardzo ostrożny i umiejętny.

36a

1. Zawór odcinający dla grzejnika dolno zasilanego, tzw. portki lub okulary

36b

2. Zawór odcinający dla grzejnika boczno zasilanego (pojedynczylub kątowy)

36c

3. Podłączenie krzyżowe

Na zaworze należy kluczem imbusowym lub zwykłym śrubokrętem odkręcić śrubę (1-2 obroty), powodując zwiększenie pola przekroju przewodu powrotnego. Innym sposobem jest zdjęcie głowicy termostatycznej i zmiana ustawionej nastawy wstępnej na wkładce lub zaworze termostatycznym na większą wartość, co spowoduje zwiększenie pola przekroju przewodu zasilającego. W przypadku gdy mamy do czynienie z grzejnikami niskimi, a długimi, to podłączenie grzejnika wykonuje się w sposób krzyżowy, co zdecydowanie poprawia rozkład temperatury na całej powierzchni płyty grzejnej. Zasada ta tyczy się grzejników, których stosunek długości do wysokości jest większy niż 2:1. Nie jest to zasada obligatoryjna, do bezwzględnego stosowania, a jedynie wskazówka montażowa do rozważenia.

Grzejnik skutecznie odpowietrzony

Każde urządzenie powinno mieć element umożliwiający eliminację nagromadzonego powietrza. Producenci dostarczają w komplecie lub po dodatkowym zamówieniu tzw. ręczny odpo-wietrznik.

Fabrycznie odpowietrznik może być wkręcony w jeden z króćców w górnej części urządzenia. Po rozpoczęciu sezonu grzewczego, po uruchomieniu instalacji centralnego ogrzewania, należy przeprowadzić odpowietrzanie każde-go elementu instalacji wyposażonego w ręczny odpowietrznik. Ma to na celu usunięcie powietrza, które się nagromadziło w czasie, kiedy instalacja nie pracowała, a tym samym przy-wrócenie jej pełnej sprawności. Jest to również ważna operacja z punktu widzenia ochrony grzejnika przed korozją. Taką operację można przeprowadzać rzadko przy spełnieniu pewnych warunków. Po pierwsze – instalacja centralne-go ogrzewania musi być układem zamkniętym. Po drugie – połączenia przewodów grzewczych z urządzeniami, poczynając od źródła ciepła (np. kocioł kondensacyjny, pompa ciepła czy też kocioł na paliwo stałe), a kończąc na zwykłych zaworach, powinny być wykonane w sposób gwarantujący szczelność.

Jeśli czynność odpowietrzania jesteśmy zmuszeni wykonywać bardzo często jest to oznaką, że w instalacji c.o. są spore nieszczelności. W praktyce wygląda to tak, że przedostające się do wewnątrz instalacji przez różne nieszczelności powietrze będzie się gromadziło w najwyżej zamontowanym urządzeniu i wystarczy operację odpowietrzenia wykonać na tym jednym elemencie.

36d

4. Ręczny odpowietrznik

37a

5. Miejsce mocowania ręcznego odpowietrznika

37b

6. Zbiornik z mechanizmem
do odpowietrzania

Bardzo poważnym błędem jest montowanie automatycznych odpowietrzników do grzejników zamiast prostych ręcznych. Wynika to z faktu, że użytkownik musi odpowietrzać instalację bardzo często i wychodzi z założenia, że montaż automatycznego elementu rozwiąże problem. W rzeczywistości rozwiązanie tkwi w eliminacji nieszczelności np. na połączeniach. Niebezpiecznym okresem dla zamontowanych automatów jest okres długiej nieobecności. Żadne urządzenie nie jest bezawaryjne i w przypadku awarii odpowietrznika automatycznego, podczas nieobecności domowników, może dojść do zalania domu lub mieszkania.

Do odpowietrzenia grzejników można zakupić elementy służące do zbierania wody tak, aby nie bryzgała ona ścian w pobliżu urządzenia.

Praca grzejników a zrównoważenie instalacji

Wszystkie elementy składające się na instalację centralnego ogrzewania stanowią jedność i aby pracowały poprawnie należy wykonać zrównoważenie instalacji pod względem hydraulicznym. Jak tego dokonać? W przypadku grzejników regulacji dokonuje się na wkładkach termostatycznych w przypadku grzejników dolno zasilanych, lub na zaworach termostatycznych w przy-padku grzejników boczno zasilanych.

37c

37d

 7. Wkładka termostatyczna  8. Zawór termostatyczny

Zawory termostatyczne (lub wkładki) wyposażone w tzw. nastawy wstępne, które realizują dopływ czynnika grzewczego do grzejnika. Dobór nasta-wy wstępnej powinien być poprzedzony wykonaniem projektu instalacji centralnego ogrzewania, w którym będzie brana pod uwagę: wielkość grzejników, stopień rozbudowania instalacji, licz-ba armatury, długość przewodów itp.

Na zaworze widoczny jest wystający trzpień, wokół którego znajdują się cyferki, np. od 1 do 6. Im mniejszy numer tym mniejsze jest pole powierzchni otworu, przez który przepływa czynnik grzewczy. Regulacja skokowa charakteryzuje się tym, że każda cyfra ma określone pole powierzchni w formie np. prostokąta. Skutkuje to tym, że ustawienie nastawy pomiędzy cyframi wraz z nacięciem na korpusie spowoduje całkowite zamknięcie przepływu. Natomiast regulacja płynna charakteryzuje się płynną zmianą pola powierzchni przepływającej wody. Wyżej wymieniony sposób jest regulacją bezpośrednio na urządzeniu grzewczym. W sytuacji gdy instalacja centralnego ogrzewania jest bardzo rozległa i składa się z wielu pionów, na których jest rozmieszczonych kilkadziesiąt urządzeń grzewczych dokonuje się jeszcze jednej regulacji za pomocą zaworów podpionowych. Ma to na celu optymalne rozprowadzenie czynnika grzewczego tak, aby do najbardziej oddalonego grzejnika woda dopłynęła w odpowiedniej ilości, co pozwoli na zachowania komfortu cieplnego przez użytkownika w danym pomieszczeniu.

 

Grzejnik przewymiarowany

Do każdej instalacji centralnego ogrzewania niezależnie czy jest ona w domu jednorodzinnym, w bloku, czy też w budynkach użyteczności publicznej powinien być przygotowany projekt obciążenia cieplnego poszczególnych pomieszczeń.

Na podstawie projektu obciążenia cieplne-go pomieszczeń jesteśmy w stanie zobaczyć, jak wyglądają straty ciepła w pokoju, salonie, czy łazience. Gwarantuje to, że dobierając urządzenie grzewcze będzie można za jego pomocą dostarczyć wystarczająco dużo ciepła do zapewnienia komfortu cieplnego w pomieszczeniu. Niestety, w praktyce czasami zdarzają się problemy z dokumentacją projektową, w szczególności dotyczy to budownictwa jednorodzinnego. Właściciele domów szukają oszczędności i nie zawsze zlecają doświadczonemu projektantowi wykonanie takiego projektu. Wtedy o doborze urządzeń grzewczych decyduje instalator, który dobiera wszystkie grzejniki na pod-stawie wartości wskaźnikowych, w przeliczeniu na 1 m2 (przy założeniu standardowej wysokości pomieszczenia 2,6-2,7 m), różniących się między sobą. Z uwagi na tę metodykę bardzo często w budynkach są grzejniki przewymiarowane. Czy to jest dla użytkownika niebezpieczne? Nie, ponieważ zawsze nadmiar dostarczanego ciepła, jeśli temperatura w pomieszczeniu przekroczy wartość zadaną na głowicy termostatycznej, spowoduje zamknięcie przepływu wody przez grzejnik. Ale są i złe strony przewymiarowania. Po pierwsze większy koszt inwestycyjny, po drugie – większy grzejnik to większa ilość wody, którą należy podgrzać w źródle ciepła (szczególnie jest to ważne w rozbudowanych instalacjach), co powoduje większe koszty eksploatacyjne, po trzecie – zajmuje on więcej miejsca na ścianie.

Podstawowe czynniki decydujące o obciążeniu cieplnym danego pomieszczenia

Strefa klimatyczna Polski (od -16°C nad morzem do -24°C w górach)
Usytuowanie budynku i warunki wietrzności
Ochrona cieplna pomieszczeń – współczynnik przenikania ciepła, ścian, stropu i podłogi
Typ okien i rodzaj oszklenia
Liczba i usytuowanie, względem stron świata, ścian zewnętrznych w pomieszczeniu
Temperatura wewnętrzna
Przeznaczenie i funkcja pomieszczenia

...pełna wersja artykułu w PI 11/12