Grzejniki montowane bezpośrednio w podłodze, tzw. kanałowe, ze względu na szczególne walory użytkowe cieszą się sporym zainteresowaniem. Stosuje się je w budownictwie jednorodzinnym, ale także w budynkach użyteczności publicznej, muzeach, biurowcach, restauracjach, hotelach itp. Duży wpływ na jakość ich użytkowania mogą mieć jednak pewne detale, które często pomija się podczas ich montażu.
Grzejniki kanałowe można z grubsza podzielić na urządzenia wyposażone tylko i wyłącznie w wymiennik (rys. 1) oraz na takie, które w obrębie wanny mają elektryczny wentylator zwiększający, i to znacznie, wydajność cieplną (rys. 2). Pierwsza grupa urządzeń wykorzystuje zjawisko swobodnej konwekcji, a druga – konwekcję wymuszoną przez ruch łopatek wirnika wentylatorowego. Innym prostym podziałem grzejników kanałowych jest wysokość wanny. Mamy wówczas do wyboru urządzenia z płytkimi kanałami (do około 20 cm, licząc z już wykończoną podłogą), aż po te z kanałami głębokimi (nawet do ponad 60cm). Istnieje także podział ze względu na sposób zasilania grzejników kanałowych, w szczególności z wentylatorem. Są zatem grzejniki kanałowe zasilane napięciem elektrycznym 230 V lub napięciem bezpiecznym 12 lub 24 V. Zmiana napięcia odbywa się przez element elektryczny (transformator), który oprócz samego rdzenia transformatora jest wyposażony w płytkę z elementami elektronicznymi, na których następuje regulacja napięcia, a tym samym przełączanie się poszczególnych biegów wentylatora.
Kolejny podział dotyczy rodzaju czynnika roboczego wykorzystywanego w grzejnikach. Może być nim woda grzewcza (system grzania) lub/i woda lodowa (system chłodzenia) (rys. 3).
Praktyczne aspekty doboru i montażu
Podczas doboru i montażu grzejników kanałowych warto pamiętać o kilku praktycznych detalach, które istotnie przekładają się na kwestie użytkowe.
Rodzaj kratki maskującej. Z pozoru wydaje się to błahym zagadnieniem, ale warto przypomnieć, że dobór kratki maskującej powinien się odbywać już po wybraniu ostatecznego wykończenia podłogi w pomieszczeniu, tak aby całość tworzyła jednolitą powierzchnię. W budownictwie jednorodzinnym wykorzystuje się przeważnie kratki drewniane wykonane z drewna bukowego, dębowego itp. (rys. 5). W obiektach wielkopowierzchniowych, biurowcach, galeriach, hotelach stosuje się raczej kratki duraluminiowe z uwagi na ich wytrzymałość (rys. 6). Do budynków z pomieszczeniami basenowymi i o podwyższonej zawartości wilgoci w powietrzu polecane są natomiast elementy przykrywające ze stali nierdzewnej (rys. 7a) lub z tworzywa sztucznego (rys. 8b).
Kratka podłużna czy poprzeczna? Jednym z kolejnych detali, niestety, często pomijanym, choć przekłada się na trwałość i wytrzymałość osłony grzejników, jest ułożenie szczebelków kratki. Rysunek 8 pokazuje kratkę poprzeczną oraz podłużną. Co przemawia za wyborem tej pierwszej? – Przede wszystkim jej szczebelki są krótkie, równe szerokości wanny. Tym samym jej wytrzymałość na obciążenie jest zdecydowanie większa niż szczebelków podłużnych, równych całej długości wanny, które mają dodatkowe podpory, ale w większym dystansie. Po drugie: kratka z dużą liczbą krótkich elementów ma znacznie więcej punktów podparcia na krawędziach wanny niż kratka z podłużnymi szczebelkami. Po trzecie: kratki poprzeczne są zwijane, choćby częściowo, z jednej strony, co ułatwia wyczyszczenie wnętrza wanny i grzejnika. Kratki podłużne tworzą sztywne konstrukcje, należy je więc w razie potrzeby podnieść w całości, co przy długich grzejnikach (np. ponad 3 m) jest trudne, bo ciężar kratki jest znaczny.
Listwa okalająca obwód wanny. Podczas docinania i dopasowywania elementów posadzki przy grzejnikach kanałowych zdarzają się niedociągnięcia i nie zawsze efekt wizualny jest optymalny. by zasłonić nieestetyczne elementy, stosuje się listwy wykończeniowe (rys. 9), a fakt ich użycia to kolejny powód, by kratkę maskującą wybierać na końcu. Listwa okalająca obwód wanny „wchodzi" bowiem do wnętrza otworu i zabiera po około 1 mm na długości każdego boku. Kratka maskująca musi więc być po około 2 mm węższa i krótsza niż długość boków otworu na grzejnik. Zamawiając kratkę wraz z grzejnikiem i nie uwzględniając listwy (która jest dodawana do zamówienia), możemy mieć zatem kłopot z późniejszym dopasowaniem elementów. Po co komplikować sobie pracę...
Osadzenie wanny grzejnika kanałowego. Odpowiedni moment osadzenia wanny to jedna z najważniejszych kwestii montażowych, również często zapominana. Jeśli nie znamy ostatecznego wykończenia podłogi, to absolutnie nie powinno się montować i osadzać na stałe grzejnika kanałowego. Grzejnik ten ma na wyposażeniu kotwy oraz elementy, które służą do wypoziomowania jego górnej krawędzi na wysokości górnej powierzchni posadzki. Dopiero po takim wypoziomowaniu można przystąpić do stałego osadzenia wanny. Dzięki temu podczas obciążenia od góry, czyli chodzenia po kratce grzejnika, użytkownik nie będzie miał odczucia zapadania się podłogi oraz pewność, że górna krawędź grzejnika będzie na równi z ostateczną podłogą.
Poprawne zaprojektowanie i ułożenie instalacji elektrycznej zasilającej grzejniki z wentylatorami. Prawidłowe zaprojektowanie instalacji elektrycznej, właściwe rozmieszczenie elementów sterujących i przełączających zapewniają optymalną pracę grzejnika kanałowego. Dlatego też podjęcie decyzji o zakupie takiego grzejnika, gdy wnętrza są zgrubnie wykończone, może skomplikować ułożenie i podłączenie zarówno instalacji elektrycznej, jak i samego grzejnika. Może się to też wiązać z dodatkowymi nakładami finansowymi.
Autor: mgr. inż. Tomasz Podleś
