envelope redakcja@polskiinstalator.com.pl home ul. Wąski Jar 9
02-786 Warszawa

Advertisement












targi artW następstwie nowelizacji z dniem 25.12.2014 r. w Kodeksie cywilnym kompleksowo zostały uregulowane uprawnienia i obowiązki wynikające z rękojmi i gwarancji jakości, mające zastosowanie do wszystkich kupujących i sprzedawców. Jednocześnie utraciły moc ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, a także o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny.

Impulsem do dokonania zmian w zakresie rękojmi i gwarancji jakości, które weszły w życie 25 grudnia 2014 r., była konieczność wdrożenia do polskiego prawa dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2011/83/UE w sprawie praw konsumentów. Podstawowym założeniem tej dyrektywy jest ujednolicenie przepisów w zakresie praw konsumenta na poziomie europejskim. Znowelizowane prawo opiera się obecnie na rozbudowanym i szczegółowym obowiązku spoczywającym na przedsiębiorcy dostarczenia konsumentowi przed zawarciem z nim umowy prawdziwych, jasnych i wystarczających informacji, na podstawie których konsument podejmie przemyślaną decyzję o zawarciu umowy z danym przedsiębiorcą.

Nowa definicja wady fizycznej rzeczy

Nowelizacja prawa konsumenckiego rozszerza definicję wady fizycznej ujętą w prawie cywilnym. Wada fizyczna oznacza co do zasady niezgodność rzeczy sprzedanej z umową i pojawia się w sytuacji, gdy rzecz sprzedana:

  • nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia rzeczy;
  • nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego. Każdorazowo wypowiedzi sprzedawcy odnoszące się wprost do oferowanego przedmiotu sprzedaży, jeżeli wpływają na decyzję kupujących o jego zakupie, muszą być traktowane jako zapewnienie sprzedawcy o jakości przedmiotu sprzedaży. Zapewnienie o właściwościach obejmuje także sytuacje, gdy sprzedawca dostarczył kupującemu próbki towaru, którego zakup on rozważa. Tak samo traktuje się publiczne zapewnienia producenta lub jego przedstawiciela (osoby, która wprowadza rzecz do obrotu w zakresie swojej działalności gospodarczej), które są kierowane do potencjalnych nabywców – przez oznaczenie danej rzeczy certyfikatem jakości, znakiem bezpieczeństwa, świadectwem pochodzenia, ale również przez wystawienie posiadającej określone właściwości rzeczy na targach.
  • nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia, np. kupujący poinformował, że wybrany grzejnik zamierza zamontować w łazience, natomiast sprzedający nie zwrócił mu uwagi, że grzejnik ten nie nadaje się do pomieszczeń wilgotnych. Informację o planowanym przeznaczeniu rzeczy kupujący musi jednak wprost skierować do sprzedawcy, najpóźniej w chwili zawierania umowy, a przy powoływaniu się na rękojmię jest zobowiązany, aby wykazać ten element umowy. Warto wiedzieć, że na sprzedawcy nie ciąży obowiązek uzyskania informacji od kupującego, w jakim celu przedmiot sprzedaży będzie wykorzystany;
  • została kupującemu wydana w stanie niezupełnym, czyli towar jest niekompletny, brakuje części składowych, zapasowych, przynależności, które powinny znajdować się w zestawie.

Rzecz sprzedana może mieć także wadę fizyczną w razie nieprawidłowego jej zamontowania i uruchomienia, jeżeli czynności te zostały wykonane przez sprzedawcę lub osobę działającą w jego imieniu, albo przez samego kupującego, który czynności montażowe wykonywał według instrukcji otrzymanej od sprzedawcy.

Uprawnienia kupującego – obowiązki sprzedawcy

Jeżeli zakupiona rzecz ma wadę, kupujący może:

  • złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy,
  • żądać obniżenia ceny,

chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Rozstrzygając reklamację i żądania kupującego, należy uwzględnić poniżej przedstawione zasady korzystania przez kupującego z uprawnień wynikających z rękojmi.
Istotny charakter wady. Konsument może żądać odstąpienia od umowy tylko wtedy, gdy wada ma charakter istotny. Ustawodawca przy tym nie wprowadza definicji wady istotnej. Ocena charakteru wady musi być więc poprzedzona wnikliwą analizą, zarówno wady, jak i samego przedmiotu umowy.
Za wadę istotną należy uznać taką usterkę, która wyłącza normalne korzystanie z rzeczy zgodnie z celem umowy, stanowi zasadnicze odstępstwo od cech funkcjonalnych lub estetycznych właściwych dla danego towaru, znacznie obniża jego wartość albo polega na znacznym odstępstwie od zamówienia. Przy ocenie istotności wady w rozumieniu art. 560 § 1 k.c. eksponować należy przede wszystkim oczekiwania nabywcy związane z funkcjonowaniem rzeczy, a nie tylko jej zobiektywizowany stan techniczny w postaci niezdatności do zwykłego użytku (w ogóle lub w określonym zakresie) lub bezwartościowości w znaczeniu funkcjonalnym. Wadami istotnymi mogą być zarówno usterki nie dające się usunąć (wady nieusuwalne), jak i dające się usunąć (wady usuwalne).
Jeżeli kupujący odstępuje od umowy z powodu istotnej wady rzeczy sprzedanej, strony powinny zwrócić sobie nawzajem otrzymane świadczenia według przepisów o odstąpieniu od umowy wzajemnej. Na kupującym ciąży obowiązek wydania rzeczy sprzedawcy i zwrotnego przeniesienia własności, zaś na sprzedającym – odbioru rzeczy i zwrotu ceny jej nabycia. Odstąpienie przez kupującego od umowy sprzedaży rzeczy ruchomej z powodu wad nie powoduje automatycznego przejścia własności rzeczy z powrotem na sprzedawcę. Oznacza to, że kupujący ma obowiązek przeniesienia własności (musi złożyć stosowne oświadczenie), zaś sprzedawcy przysługuje roszczenie obligacyjne w tym zakresie.

Jeśli kupujący używa rzeczy po złożeniu oświadczenia o odstąpieniu od umowy, ewentualne ujemne skutki, związane np. z dalszym jej uszkodzeniem, obciążają kupującego i sprzedawca może skierować wobec niego odpowiednie roszczenie. Nie może natomiast żądać zapłaty od kupującego za to, że korzysta z rzeczy po odstąpieniu od umowy do momentu wydania jej sprzedawcy.

Autor: Małgorzata Stępień

Więcej o upranieniach kupującego, obowiązkach sprzedawcy, o okresie trwania rękojmi, nowej regulacji dla rzeczy wmontowanych, roszczeniach wobec kontrahentów, gwarancji jakości oraz umowach przed po zmianach można przeczytać w dalszej części artykułu Polskiego Instalatora PI 4/2015.

 



 

pi