envelope redakcja@polskiinstalator.com.pl home ul. Wąski Jar 9
02-786 Warszawa

Advertisement











Napowietrzanie rys. 12Nieprzyjemne zapachy wydobywające się z przyborów sanitarnych, wysysanie wody z zamknięć wodnych (syfonów), powolny odpływ ścieków, bulgotanie w przewodach czy osadzanie się w nich zanieczyszczeń – to tylko niektóre symptomy nieprawidłowego napowietrzania kanalizacji. Aby temu zapobiec, przyda się nie tylko znajomość przepisów, ale i garść praktycznych zaleceń oraz wiedza o rozwiązaniach dostępnych na rynku.

Instalacja kanalizacyjna w budynkach najczęściej jest projektowana jako grawitacyjna. Oznacza to, że ścieki powinny swobodnie spływać przewodami ułożonymi z odpowiednim spadkiem do kolektora sanitarnego na zewnątrz budynku, czyli do sieci miejskiej, zbiornika bezodpływowego lub też przydomowej oczyszczalni ścieków. Prawidłowa praca całego takiego systemu w bardzo dużym stopniu zależy od jego napowietrzania, czyli utrzymania w określonych granicach nadciśnienia i podciśnienia występującego w przewodach. W tym celu stosuje się:

  • wentylację główną systemu kanalizacyjnego, czyli przewody wentylujące wraz z usytuowanymi na dachu rurami wywiewnymi, które stanowią przedłużenie części odpływowej pionu kanalizacyjnego od najwyżej położonego przewodu odpływowego;
  • wentylację obejściową – oddzielne przewody wentylujące, które regulują ciśnienie w instalacji.

Na tym jednak lista możliwości się nie zamyka, co opiszę w dalszej części artykułu.

Podstawowe normy
Wewnętrzna sieć przewodów kanalizacyjnych powinna być zaprojektowana i wykonana w oparciu o obowiązujące normy:
  • PN-EN 12056-1: 2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewnątrz budynków, część 1: Postanowienia ogólne i wymagania;
  • PN-EN 12056-2: 2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewnątrz budynków, część 2: Kanalizacja sanitarna, projektowanie układu i obliczenia;
  • PN-EN 12056-4: 2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewnątrz budynków, część 4: Pompownie ścieków – Projektowanie układu i obliczenia;
  • PN-EN 12056-5: 2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewnątrz budynków, część 5: Montaż i badania, instrukcje działania, użytkowania i eksploatacji.
Według wytycznych tych norm należy dobierać średnicę rur, spadki i długości przewodów, a także sposób napowietrzania pionów i podejść kanalizacyjnych (instalacja otwarta).
Natomiast napowietrzacze wykorzystywane do wentylowania podejść kanalizacyjnych lub urządzeń w systemach kanalizacyjnych (I, II, III, IV) powinny być zgodne z normą PN-EN 12380: 2005 – Zawory napowietrzające do systemów kanalizacyjnych, wymagania, metody badań i ocena zgodności. Podczas ich wymiarowania należy posługiwać się tablicą nr 10 zamieszczoną w normie PN-EN 12056-2: 2002.
Kwestie napowietrzania pionów kanalizacyjnych omówione są też w Warunkach Technicznych (DzU Nr 75/2002 z 15 czerwca 2002 r.). W rozdziale 2 „Kanalizacja ściekowa i deszczowa”, § 125, pkt 2 można przeczytać:
…Nie jest wymagane wyprowadzenie ponad dach wszystkich przewodów wentylujących piony kanalizacyjne pod następującymi warunkami:
1) zastosowania na pionach kanalizacyjnych niewyprowadzonych ponad dach urządzeń napowietrzających te piony i przeciwdziałających przenikaniu wyziewów z kanalizacji do pomieszczeń,
2) wyprowadzenia ponad dach przewodów wentylujących:
a) ostatni pion, licząc od podłączenia kanalizacyjnego na każdym przewodzie odpływowym,
b) co najmniej co piąty z pozostałych pionów kanalizacyjnych budynku…

Wykonanie podejścia a wentylacja

Podczas wykonywania podejść kanalizacyjnych, jak wiemy, należy brać pod uwagę odległość przyboru sanitarnego od pionu kanalizacyjnego. Jednocześnie samo podejście powinno mieć jak najmniej zmian kierunku prowadzenia przewodów. I tak: pojedyncze podejście nie powinno być dłuższe niż 3 m i mieć więcej niż trzy zmiany kierunku trasy przewodów. Dłuższe podejście wymaga zainstalowania dodatkowych przewodów wentylacyjnych oraz rewizji, które zapobiegną wysysaniu wody z syfonu znajdującego się na końcu podejścia oraz osadzaniu się zanieczyszczeń.
Jeżeli odległość przyboru tylko nieznacznie przekracza 3 m, prawidłowe napowietrzanie podejścia może być zrealizowane przy wykorzystaniu:

  • syfonów o specjalnej konstrukcji z zaworem napowietrzającym;
  • pojedynczych zaworów napowietrzających usytuowanych na końcu podejścia;
  • a w razie braku dostępu do przewodów – zaworów napowietrzających zamontowanych na podejściu (jak najbliżej przyboru sanitarnego).

Ważny jest również rodzaj przyboru sanitarnego. Króćce odpływowe urządzeń znajdujących się blisko posadzki powinny być usytuowane możliwie jak najbliżej pionu, przy czym:

  • dla miski ustępowej (którą zawsze podłącza się osobno) – nie dalej niż 1 m; dłuższe podejście należy dodatkowo wentylować;
  • dla brodzika – maksymalnie 3 m (oraz maks. trzy zmiany kierunku prowadzenia przewodów);
  • dla wanny – maksymalnie 2 m; przy większej odległości podejście powinno być wentylowane lub jego średnicę należy zwiększyć do 70 mm.

Warto też pamiętać, aby podczas wykonywania podejść nie stosować kolan i trójników 90°. Lepiej użyć dwóch kolan 45° (lub 67° plus 33°), bo zmniejsza to opory przepływu ścieków oraz ułatwia czyszczenie podejścia.

 Napowietrzanie rys. 1
1. Napowietrzenie podejścia kanalizacyjnego o długości ponad 7 m przy wykorzystaniu zaworu napowietrzającego McAlpine do poziomych odcinków rur. Prawidłowe usytuowanie redukcji kanalizacyjnej 50/32 mm w celu poprawy przepływu powietrza

Przewody kanalizacyjne łączące urządzenia sanitarne z pionami powinny być włączane pod kątem większym niż 45° i prowadzone ze spadkiem minimum 2-3%. Należy je mocować tuż pod kielichem w sposób wykluczający powstawanie w rurociągu naprężeń oraz pozwalający na kompensację wydłużeń na kielichach (po wsunięciu rury do oporu w kielichu należy ją następnie wysunąć na kilka milimetrów). Polecam też stosować uchwyty tłumiące hałas (z wkładkami z gumy profilowanej). Do zmiany średnicy przewodów należy stosować mimośrodowe złączki redukcyjne, montując je w taki sposób, aby możliwy był przepływ powietrza w podejściu w kierunku przyboru sanitarnego – kielich o mniejszej średnicy powinien być zainstalowany u góry (rys. 1). Gdy redukcję zamontuje się odwrotnie, to podczas przepływu ścieków wlot powietrza do podejścia będzie zablokowany, podejście zacznie się ,,dusić” i nastąpi wysysanie wody z zamknięć wodnych (syfonów).
Jeśli chodzi o wpusty odprowadzające wodę z posadzki, to powinny być one podłączone do podejścia o tej samej średnicy co dymensja wpustu (zwykle 50 lub 110 mm).

Wywiewki wentylacyjne

Rura wywiewna, czy inaczej wywiewka, wyprowadzona ponad konstrukcję budynku to przedłużenie pionu kanalizacyjnego ponad najwyżej położone podejście kanalizacyjne. Zapewnia instalacji „połączenie” z atmosferą, ograniczając wahania ciśnienia w pionie kanalizacyjnym, do którego jest podłączona. Podczas odprowadzania ścieków automatycznie zasysa powietrze atmosferyczne, dzięki czemu kanalizacja może działać bez zakłóceń (oczywiście pod warunkiem, że cały układ jest prawidłowo zaprojektowany i wykonany). Należy także pamiętać, że układ instalacji kanalizacyjnej jest często wykorzystywany do wentylacji zewnętrznego systemu kanalizacji, w którym gromadzi się znaczna ilość gazów. Dlatego też tam, gdzie to jest niezbędne, rury wywiewne muszą być instalowane.

 Napowietrzanie rys. 2
2. Rozwiązanie niedopuszczalne – zastosowanie zaworu napowietrzającego nad zbiornikiem bezodpływowym. W tym miejscu powinna być zainstalowana wywiewka

Brak wywiewki powoduje, że podczas odprowadzania ścieków powietrze jest pobierane przez najbliższe zamknięcie wodne, które ma najmniejszą wysokość zamknięcia (zasyfonowania). Efektem jest obniżenie się zwierciadła wody w syfonie, a czasem – całkowite wyssanie wody do kanalizacji, co z kolei prowadzi do wydostawania się nieprzyjemnych i bardzo niebezpiecznych odorów (wybuchowe gazy kanałowe) do pomieszczeń. Wysysanie wody może jednak występować również w instalacjach wyposażonych w wywiewkę, gdy:

  • podejście kanalizacyjne wykona się z przewodów o zbyt małej średnicy;
  • podejście kanalizacyjne będzie zbyt długie lub wykonane z kształtek wymuszających więcej niż trzy zmiany kierunku przepływu ścieków.

 Napowietrzanie rys. 3
3. Sposoby oznaczania na rysunkach rury wywiewnej
 Napowietrzanie rys. 4
4. Symbol zaworu napowietrzającego piony kanalizacyjne na rysunkach; strzałki oznaczają kierunek przepływu powietrza
Montaż wywiewek. Rury wywiewne powinny być wyprowadzone ponad konstrukcję budynku w takich miejscach, aby zapachy i opary wydobywające się z kanalizacji nie przedostawały się do budynku – czyli z dala od otworów wentylacyjnych i dachowych czerpni powietrza.
Szczególną uwagę trzeba zwrócić na odpowiednią ich odległość od otworów okiennych i drzwiowych pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi. Wynosi ona minimum 4 m w poziomie. Jednocześnie wysokość wywiewki musi gwarantować swobodny dopływ powietrza, nawet w razie obfitych opadów śniegu odkładającego się na połaci dachowej. Zależnie od kąta nachylenia dachu wysokość wywiewki powinna wynosić:

  • dla dachów stromych – minimum 0,5 m;
  • dla dachów płaskich – co najmniej 1 m.

Średnica wywiewki musi być równa lub większa (zależnie od rozwiązania systemowego) od średnicy wentylowanego pionu kanalizacyjnego.

Niedopuszczalne jest wprowadzanie rur wywiewnych do kanałów wentylacyjnych i przewodów kominowych. Przewody wentylacyjne systemu kanalizacyjnego powinny obsługiwać tylko ten system, przy czym każdy pion kanalizacyjny powinien mieć własną rurę wywiewną. Podłączenie kilku pionów do jednej rury wywiewnej jest możliwe, gdy jej pole przekroju jest równe co najmniej dwóm trzecim sumy przekrojów podłączonych pionów.

W latach ubiegłych wywiewki wykonywano z blachy stalowej ocynkowanej lub z żeliwa. Obecnie są one w większości produkowane z tworzyw sztucznych, stali nierdzewnej lub ceramiki. Część producentów pokryć dachowych oferuje własne konstrukcje kominków wentylacyjnych, które pasują do konstrukcji dachu oraz typu pokrycia.

Zawory napowietrzające

Zawory takie umożliwiają dopływ powietrza do systemu kanalizacyjnego, zapobiegając zarazem jego wypływowi. Stosuje się je w celu ograniczenia wahań ciśnienia wewnątrz kanalizacji sanitarnej. Napowietrzacze wykorzystywane do wentylowania podejść kanalizacyjnych lub urządzeń w systemach kanalizacyjnych (I, II, III, IV) powinny być zgodne z normą PN-EN 12380: 2005. Te, które są stosowane do wentylacji przewodów spustowych, powinny być również zgodne z w/w normą oraz wymiarowane na Qa (natężenie przepływu powietrza) nie mniejsze niż 8 x Qtot (całkowite natężenie przepływu).

 Napowietrzanie rys. 5
5. Zawór napowietrzający firmy McAlpine podczas zasysania powietrza z zewnątrz do przewodów kanalizacyjnych

Napowietrzacze oznaczane są zgodnie z tablicą nr 1 zamieszczoną w normie PN-EN 12380, stosownie do zakresu ich temperatury roboczej i położenia względem przyłączonych urządzeń. Zawory wentylujące dopuszczone do lokalizacji poniżej poziomu zalewania przyłączonych urządzeń będą miały oznaczenia: A – dopuszczone, B – niedopuszczone.
Zakres temperatury roboczej dla poszczególnych konstrukcji znajduje się w przedziałach:

  • typ I – od -20 do 60°C,
  • typ II – od 0 do 60°C,
  • typ III – od 0 do 20°C.

Przykładowo: zawór, który nie jest dopuszczony do lokalizacji poniżej poziomu zalewania urządzeń i pracuje w temperaturze od 0 do 60°C (temperatura otaczającego powietrza w miejscu zainstalowania), będzie oznaczony jako „B II”. Konstrukcje z oznaczeniem „I” przeznaczone są do stosowania tam, gdzie temperatura otaczającego powietrza jest w sposób ciągły niższa od temperatury zamarzania.
Wszystkie napowietrzacze muszą być szczelne w stanie zamkniętym. Muszą też być instalowane zgodnie z instrukcją producenta, co jest warunkiem ich poprawnego działania. Poszczególne rozwiązania mogą się różnić od siebie budową – np. jeden z producentów wyposażył swoje zawory w specjalną, nakładaną na obudowę,,czapkę” ze styropianu, która ma na celu zabezpieczenie zaworu przed przymarznięciem gumowej membrany do gniazda.

Działanie zaworów. Zawór napowietrzający działa bardzo podobnie jak zawór zwrotny. Gdy w przewodach kanalizacyjnych panuje normalne ciśnienie, pozostaje on zamknięty, a ruchoma część (elastyczna membrana) spoczywa na gnieździe. Gdy powstaje podciśnienie, unosi się ona do góry, a powietrze z otoczenia zasysane jest do pionu kanalizacyjnego. Po wyrównaniu z obu stron ciśnień dysk opada na gniazdo pod własnym ciężarem i ponownie zamyka przewód. Zawór ulega zamknięciu i pozostaje w takim stanie aż do momentu wystąpienia kolejnej różnicy ciśnień między instalacją a otoczeniem (rys. 5).

Korzyści ze stosowania zaworów napowietrzających:
  • Większa swoboda projektowania instalacji i wykonywania robót sanitarnych w nowych i modernizowanych budynkach. W razie zatkania się pionu, wystarczy wyjąć napowietrzacz, by spiralę wprowadzić do pionu. Nie ma potrzeby demontażu zestawów odpływowych (syfonów) lub przyborów sanitarnych (np. miski ustępowej).
  • Większa swoboda działań przy rozbudowie istniejącej instalacji kanalizacyjnej, np. podczas remontów czy zmiany funkcji pomieszczeń; obniżenie kosztów wykonania instalacji;
  • Wyeliminowanie ryzyka przecieku w wypadku złego uszczelnienia wywiewki w połaci dachowej i zamarzania instalacji.
  • Brak wyziewów – istotne np. przy oknach dachowych, użytkowych dachach płaskich oraz w przypadku niewłaściwej lokalizacji zakończeń przewodów kanalizacyjnych.

Budowa i obsługa zaworów napowietrzających. Podczas wieloletniej eksploatacji zawory napowietrzające zwykle nie wymagają specjalnych zabiegów konserwacyjnych, tym niemniej powinny być tak montowane, aby był do nich zapewniony łatwy dostęp. Czynnością serwisową, którą należy wykonywać co pewien czas, jest oczyszczenie z pajęczyn i owadów siatki zabezpieczającej wykonanej z tworzywa sztucznego. W wyrobach markowych firm, takich jak Geberit czy HL, jest ona zamontowana na korpusie i łatwo dostępna. W razie potrzeby możliwe jest też oczywiście wyjęcie zaworu z przewodu i wprowadzenie spirali hydraulicznej do pionu (zamiast wykonywania rewizji).
Obudowa zaworu, którego zasada działania przedstawiona jest na rys. 6, wykonana jest z najwyższej jakości tworzywa sztucznego ABS. Inni producenci wykonują obudowy z takich materiałów, jak PP lub PCV. Wewnątrz obudowy znajduje się membrana uszczelniająca wlot powietrza z gumy silikonowej. Aby zapobiec przymarzaniu gumowego dysku do gniazda (zamarzająca para wodna, która gromadzi się w przewodach), stosuje się specjalną osłonę termiczną ze spienionego polistyrenu, którą należy nałożyć na górną część korpusu. Osłona ta wycisza też pracę zaworu.

 Napowietrzanie rys. 6
6. Zasada działania zaworu napowietrzającego firmy Geberit: a) zawór zamknięty, b) zawór w stanie otwartym

Dla markowych producentów kwestie akustyki są bardzo ważne. Ich zawory, przed wprowadzeniem do seryjnej produkcji, poddawane są wielu testom w celu obniżenia do minimum poziomu hałasu generowanego przez pracującą membranę. Przykładowo zawory firmy Geberit generują hałas o natężeniu 20 dB, a wydajność przepływu powietrza (przy podciśnieniu 250 Pa) wynosi dla zaworów GRB 50 – 7,5 l/s, zaś dla GRB 90 – 35,01 l/s.


Napowietrzanie rys. 7
7. Nieprawidłowe zamontowanie zaworu w ścianie. Brak wnęki i kratki doprowadzającej powietrze

Dobór średnicy zaworów. Dobiera się ją na podstawie normy oraz krajowych regulacji prawnych. Średnica zaworów powinna być równa, większa lub bardzo zbliżona do średnicy przewodu, do którego zawór będzie podłączony. Absolutnie nie wolno redukować średnicy przewodu napowietrzającego. Zakres dostępnych średnic zaworów waha się od 15 do 110 mm, przy czym zazwyczaj zaleca się stosować:

  • do podejść pod miskę ustępową – zawory o średnicy 110 mm;
  • do pionów kuchennych – 75 mm;
  • do podejść pod zlewozmywak i wannę – 40 lub 50 mm;
  • pod umywalkę – 32 lub 40 mm.

Interesujące rozwiązanie ma w ofercie firma Geberit, która stworzyła możliwość łączenia swoich zaworów z przewodami o innych średnicach: 32, 40, 63 oraz 110 mm, poprzez gumowe łączniki redukcyjne (oferowane przez firmę). Napowietrzacze wraz z łącznikami są kompatybilne ze wszystkimi średnicami rur kanalizacyjnych Geberit. Z kolei firma HL wprowadziła do oferty zawór kompatybilny ze wszystkimi standardowymi średnicami rur kanalizacyjnych (Ø 50, 75 i 110 mm). Wymienny króciec wciskany do korpusu napowietrzacza o średnicy 110 mm ma dwie średnice o równej długości, które zwiększają swój obwód.

Montaż zaworów. Warunki zabudowy zaworów reguluje norma PN-12380. Istotne jest m.in., aby zawory napowietrzające były montowane:

  • w miejscach łatwo dostępnych, z wystarczającym dopływem powietrza, nienarażonych na dewastację albo bardzo niską temperaturę (zaworów nie wolno umieszczać poza budynkiem);
  • w miejscach nienarażonych na zalewanie ściekami; instalacja zaworu poniżej poziomu zalewania jest możliwa tylko wtedy, gdy przewód spustowy jest zabezpieczony przed cofką;
  • tylko w pozycji pionowej, z maksymalnym odchyleniem od pionu 5%.

 

Zawór napowietrzający montuje się nieco powyżej ostatniego przyboru sanitarnego. Minimalne zalecane długości pionowego odcinka prostego w przypadku podłączenia do przyborów to 15 cm dla miski ustępowej (podejście, rys. 8) i tyle samo dla pionu nad stropem (rys. 9). Aby wyeliminować ryzyko zalewania zaworu fekaliami (zanieczyszczenie gniazda pod membraną może powodować nieprawidłowe działanie lub uszkodzenie zaworu), zaleca się sytuowanie go co najmniej:

  • 35 cm nad podłogą pomieszczenia z wpustem podłogowym;
  • 1 m nad najwyżej położonym syfonem obsługiwanym przez napowietrzany pion (syfon zlewozmywakowy lub umywalkowy).

Jednak przedstawione na rys. 8 i 9 warianty podłączenia dla zaworów napowietrzających firmy Geberit pozwalają na odejście od w/w parametrów. Zostało to potwierdzone badaniami w certyfikowanym laboratorium firmy w Szwajcarii. Przy podłączeniu bocznym każdy napowietrzacz musi być tak zamontowany, aby powierzchnia uszczelniająca gniazdo zaworu znajdowała się przynajmniej 10 cm nad rurą połączoną z zaworem. Przykładowe aplikacje przedstawiają rys. 10 i 11.

Napowietrzanie rys. 8 Napowietrzanie rys. 9
8. Usytuowanie zaworu napowietrzającego Geberit
przy misce ustępowej
9. Usytuowanie zaworu napowietrzającego Geberit
na strychu, nad stropem
Napowietrzanie rys. 10 Napowietrzanie rys. 11
10. Usytuowanie zaworu napowietrzającego przy brodziku 11. Usytuowanie zaworu napowietrzającego przy umywalce

Wywiewka czy zawór napowietrzający?

Zacznij od wywiewki. Jak wskazują przepisy, pojedyncze podejścia pod przybory sanitarne lub zbiorcze podejścia z kilku przyborów, których długość jest większa niż 4 m od przewodu spustowego, muszą być wyposażone albo w obejście, albo w zawór napowietrzający zamontowany przed ostatnim przyborem. Jeśli na istniejącej instalacji jest już wywiewka, to pozostałe przewody wentylacyjne mogą zostać zakończone zaworami napowietrzającymi (jednak co piąty przewód i ostatni muszą mieć wywiewkę). Pamiętajmy zatem, że w obrębie instalacji zawsze muszą się znajdować klasyczne wywiewki. Ich zadaniem jest równocześnie odpowietrzanie instalacji oraz sieci ulicznej.
Zawory napowietrzające najczęściej montuje się na przewodach spustowych powyżej ostatniego przyboru, np. nad ostatnim, najwyżej położonym WC. Zbędne jest wtedy wyprowadzanie wywiewki przez dach. Przy podłączaniu pojedynczych przyborów, np. podczas modernizacji obiektów, można napowietrzacz zamontować zaraz za syfonem na podejściu odpływowym.

Kiedy zawory są szczególnie przydatne? Cykl pracy zaworu napowietrzającego zapewnia nie tylko prawidłową wentylację pionów, ale też zapobiega ulatnianiu się wyziewów z instalacji, co może być bardzo przydatne w kilku sytuacjach: 

  • gdy istnieje ryzyko przedostawania się przykrych zapachów z wywiewek (przy niekorzystnych podmuchach wiatru) do pomieszczeń – przez okna dachowe, okna pionowe czy drzwi balkonowe na ostatnich kondygnacjach budynku;
  • gdy wylot pionu kanalizacyjnego jest usytuowany tuż obok zakończeń przewodów wentylacyjnych, pod „czapą” z betonu (częsty błąd projektantów i wykonawców). Likwidacja rury wentylującej pion zapobiegnie przedostawaniu się wyziewów z kanalizacji do przewodów wentylacyjnych – dotyczy to szczególnie kominów, których wylot znajduje się poniżej kalenicy;
  • na dachach płaskich, zagospodarowywanych jako tarasy użytkowe.

Napowietrzanie rys. tabelaJedynym sposobem na likwidację wyziewów z przewodów w takim miejscu jest odcięcie rury wywiewnej i montaż zaworów napowietrzających lub specjalnych blokad zapachowych do pionów kanalizacyjnych – jak np. pokazana na rys. blokada zapachowa firmy HL do pionów przy wpustach dachowych lub tarasowych (urządzenia nie wolno stosować na rurach wywiewnych z kanalizacji).

Zastosowanie bocznego podłączenia zaworu napowietrzającego to z kolei dobry sposób na pozbycie się „bulgotania” w zamknięciu wodnym (syfonie) podczas odprowadzania wody z umywalki lub urządzeń piorąco-myjących. Zawór usytuowany w toalecie dodatkowo wspomaga wentylację tego pomieszczenia.

Kiedy nie stosuje się napowietrzaczy? Nie powinno się ich stosować przy przyborach podwieszanych (odpowietrza się je przez dach), choć w sytuacjach wyjątkowych można opracować pewne rozwiązanie. Własną wywiewkę musi mieć też każdy zbiornik bezodpływowy (szambo). Brak wywiewki powoduje bowiem szybkie gnicie ścieków oraz gromadzenie się niebezpiecznych gazów, jak metan i siarkowodór. Powstaje zagrożenie wydzielania się szkodliwych substancji i wybuchu. Jednocześnie szybko postępuje destrukcja zbiornika oraz rozwój grzybów i pleśni.

Napowietrzanie rys. 12
12. Wentylacja podejścia kanalizacyjnego przy wykorzystaniu zaworu napowietrzającego o nowej konstrukcji HL 905 – umieszczonego w ścianie za maskownicą

Syfon z zaworem napowietrzającym

Jedną z uciążliwości związanych z nieprawidłowym napowietrzaniem podejść jest głośne „bulgotanie” w zamknięciu wodnym (syfonie) podczas korzystania z umywalki lub odprowadzania wody z urządzeń piorąco-myjących. Zastosowanie bocznego podłączenia zaworu napowietrzającego eliminuje ten hałas. Podczas spłukiwania miski ustępowej zawór usytuowany w toalecie wspomaga również wentylację tego pomieszczenia, wysysając z niego zanieczyszczone powietrze.

Do umywalki lub wanny. Często się zdarza, że w modernizowanych pomieszczeniach (zwykle na parterze lub w piwnicy budynku) trzeba wykonać podejście wodociągowe oraz kanalizacyjne do pojedynczego przyboru sanitarnego usytuowanego w znacznej odległości od wentylowanego pionu kanalizacyjnego.

Napowietrzanie rys. 13
13. Syfony napowietrzające firmy McAlpine: a) z wbudowanym zaworem napowietrzającym, b) z poborem powietrza przez zawór spustowy (tzw.antysyfon)

Polskie normy wymagają wówczas wykonania specjalnego, mało estetycznego obejścia pod sufitem albo dodatkowego pionu wentylacyjnego – w celu zabezpieczenia zamknięć wodnych w syfonach przed ich wysysaniem i przedostawaniem się gazów kanałowych do pomieszczenia. Z tym, że zleceniodawcy zwykle nie zgadzają się na tak duże „ingerencje” w pomieszczenie. Pewnym, ale nie do końca skutecznym rozwiązaniem jest wówczas zastosowanie pojedynczego zaworu napowietrzającego do pionów kanalizacyjnych (możliwy efekt „bulgotania”). Optymalne pod względem estetyki i kosztów będzie natomiast użycie specjalnego syfonu do przyborów sanitarnych z zaworem napowietrzającym (rys. 13 a).
Syfon ten pobiera powietrze przez mikrozawór napowietrzający umieszczony nad końcówką wylotową z syfonu tylko w czasie opróżniania przyboru sanitarnego z wody. W ten sposób wyrównuje powstające w przewodzie odpływowym podciśnienie i zapobiega wysysaniu wody z syfonu. Syfony napowietrzające produkowane są jako konstrukcje butelkowe i rurowe w wersji do umywalek (Mc’Alpine) oraz jako syfony wannowe.

 Napowietrzanie rys. 14
14. Syfon podtynkowy firmy McAlpine do pralki lub zmywarki do naczyń z zaworem napowietrzającym i maskownicą z otworami wentylacyjnymi

Do pralki i zmywarki. W domach jednorodzinnych pralki często lokowane są w piwnicy, w oddzielnym pomieszczeniu gospodarczym, daleko od pionu kanalizacyjnego. Ze względu na dużą wysokość podejścia do pralki od podłogi (min. 60 cm), urządzenie to zwykle jest najdalej położonym od pionu przyborem sanitarnym. Tymczasem podejście to powinno być jak najkrótsze, bez gwałtownych zmian kierunku i załamań, bo zużyta woda z pralki (podobnie jak ze zmywarki) bywa bardzo zanieczyszczona, co sprzyja zapychaniu się podejścia. Pralki i zmywarki do naczyń to urządzenia o dużym jednostkowym przepływie. Zakłada się, że średnica podejścia do pralki nie powinna być mniejsza niż 50 mm dla urządzeń o załadunku do 6 kg oraz 70 mm – powyżej 6 kg. Przy tak dużym przepływie pod ciśnieniem wskazane jest dodatkowe napowietrzanie podejścia podczas zrzutu wody. Końcówka podejścia powinna mieć zasyfonowanie, aby zapobiec przedostawaniu się gazów kanałowych do wnętrza pralki, w szczególności po oczyszczeniu filtra lub podczas dłuższego nieużywania urządzenia. Skuteczne i estetyczne rozwiązania to:

  • podtynkowe syfony pralkowe oraz zlewozmywakowe z zaworem napowietrzającym (rys. 14);
  • przyłącza do pralki z zaworem kulkowym wspomaganym sprężyną (zawory przeciwcofkowe).

Syfony pralkowe produkowane są w wersji z zaworem napowietrzającym usytuowanym w ścianie i zasłoniętym płytką maskującą z otworami doprowadzającymi powietrze albo w wersji z zaworem na zewnątrz, nad końcówką przyłączeniową. Produkty te wykonane są z polipropylenu lub ABS-u, odpornych na wysoką temperaturę i uszkodzenia mechaniczne. Szczelność połączeń syfonów zapewniają uszczelki gumowe o przekroju kwadratowym. Taki kształt nie powoduje pękania uszczelek podczas dociągania nakrętek.

Autor: Andrzej Świerszcz

 


 

pi