Już od dawna wielu producentów i sprzedawców kotłów zastanawia się, co zrobić, by wyeliminować błędy, które popełniają instalatorzy, dokonujący nieprawidłowego montażu tych urządzeń. Są one później przyczyną ich nieprawidłowego użytkowania, usterek w pracy, a także przyspieszonego procesu korozji kotłów.

Zgodnie z instrukcją obsługi kotła i stosownymi przepisami za prawidłowy montaż i eksploatację kotłowni jest odpowiedzialny bezpośrednio inwestor, który decyduje, jak przebiega proces projektowania, wykonania inwestycji i eksploatacji. Z kolei producenci zobowiązani są do produkcji kotłów odpowiedniej jakości, zgodnie z przepisami i normami, co spełnia zdecydowana większość wytwórców w Polsce. Ponadto są oni zobowiązani do opisania w instrukcji montażu i obsługi kotła oraz w karcie gwarancyjnej istotnych warunków w zakresie montażu i eksploatacji tego urządzenia, co ma na celu poinformowanie instalatora i użytkownika o właściwym postępowaniu.

Działania na rzecz eliminacji błędów

Niestety, jak wynika z mojego doświadczenia zawodowego, wymienione wyżej przedsięwzięcia nie są wystarczające dla zapobieżenia określonym zagrożeniom. Z tego też względu większość producentów od kilkunastu lat wykonuje wiele innych pożytecznych działań, takich jak: szkolenia instalatorów i sprzedawców, wydawanie materiałów marketingowo-technicznych oraz zamieszczanie istotnych informacji na swoich stronach internetowych. Te działania wydają się być jednak niedostateczne i często są też lekceważone przez sprzedawców i instalatorów, a użytkownicy wciąż mają problemy z eksploatacją i przyspieszoną korozją kotłów. Problemy te ujawniają się zwykle wtedy, gdy jest już za późno na uratowanie kotła. 

Taki stan rzeczy wynika z tego, że nawet najwięksi producenci kotłów nie są w stanie spowodować, by ich urządzenia pracowały w warunkach określonych w instrukcji użytkowania, w karcie gwarancyjnej oraz zgodnie z odpowiednimi przepisami i normami.

Źle wykonana instalacja ze względu na brak urządzeń do zagwarantowania właściwej pracy kotła, na skutek czego kocioł uległ korozji. Na wyczystce komina widoczny jest kondensat, który był bezpośrednią przyczyną awarii kotła

Jednym z powszechnych zastrzeżeń producentów jest udzielenie gwarancji na wymiennik kotła pod warunkiem zastosowania zaworu mieszającego. Nie poprawi to zasadniczo warunków eksploatacji urządzenia grzewczego, jeśli montaż, regulacja i eksploatacja kotła nie będą właściwe. Zresztą sam fakt zastosowania zaworu mieszającego jest bardzo często traktowany przez użytkowników i instalatorów jako wystarczający do spełnienia warunków producenta, co jest zupełnym pomyleniem pojęć. Dlatego też nieliczni producenci uzależniają udzielenie gwarancji na szczelność wymiennika od tzw. pierwszego uruchomienia kotła przez serwis producenta, a więc także odbioru kotła i kotłowni. 

Pierwsze uruchomienie kotła przez serwis

	Stanowisko badawcze kotłów TAURUS we współpracy z HZP

Z wielu względów jest to niewdzięczne i bardzo trudne zadanie. Niezbędny jest wysoki poziom wiedzy technicznej ze strony serwisu oraz uczciwe, a zarazem rozsądne podejście do ujawnionych w toku prac problemów.

Jest przecież oczywiste, że o pracy kotła przesądza nie tylko jakość jego montażu, ale też to, jak jest wykonana i wyposażona kotłownia, czy spełnia normy oraz czy ma odpowiedni komin i wentylację nawiewno-wywiewną. Niestety, wciąż wiele kotłowni powstaje bez projektu oraz niezgodnie z wymogami norm.

Warto przy tym pamiętać, że kotły, w zależno-ści od mocy, podlegają pierwszemu odbiorowi lub stałemu nadzorowi ze strony UDT (Urzędu Dozoru Technicznego), o czym często użytkownicy nie chcą w ogóle słyszeć. Dlatego dokonanie pierwszego uruchomienia niesie ze sobą dużą odpowiedzialność serwisu, a także producenta. Każdy przypadek tolerowania odstępstw od norm w źle wykonanej kotłowni, może doprowadzić do wzięcia częściowej odpowiedzialności za cudze błędy.

Kolejnym problemem są koszty. Z praktyki wiadomo, że zwykle dopiero po drugiej wizycie serwisu inwestor jest w stanie uporać się w kotłowni z większością wykrytych błędów, a to wiąże się z dodatkowymi kosztami. Najczęściej sprzedawcy kotłów nie są w stanie ich pokryć i spada to przynajmniej częściowo na producentów. Ze względów ekonomicznych finansowanie przez producentów pierwszego uruchomienia jest możliwe jedynie w odniesieniu do kotłów podajnikowych, a nie zasypowych, ponieważ w zakresie tych drugich na rynku występuje ogromna presja cenowa i konkurencja.

Pierwsze uruchomienie kotła przez serwis producenta nie ma również sensu, jeżeli automatyka kotła nie umożliwia wyeliminowania takich zagrożeń, jak:

• praca kotła poniżej 60°C (na zasilaniu),
• zbyt niska temperatura powrotu,
• zbyt mała różnica temperatury zasilania i powrotu.

Skutkuje to zbyt niską temperaturą spalin oraz kondensacją wody, w wyniku czego występuje przyspieszony proces korozji kotła. Zagrożenia te nie dotyczą oczywiście kotłów podajnikowych z automatyką pogodową, kompleksową regulacją i kontrolą temperatury pracy oraz temperatury powrotu czynnika grzewczego.

Hydrauliczny Zestaw Podłączeniowy (HZP)

Aby przeciwdziałać wyżej przedstawionym problemom związanym z montażem i eksploatacją kotłów stałopalnych, w kotłach podajnikowych TAURUS zastosowano urządzenie pod nazwą Hydrauliczny Zestaw Podłączeniowy (w skrócie HZP). Wraz z odpowiednio nastawionym programatorem, zabudowanym w panelu kotła, wyklucza ono wadliwy montaż i nieprawidłową eksploatację kotła.

HZP to innowacyjne rozwiązanie techniczne, które umożliwia spełnienie zaleceń norm i przepisów budowlanych oraz oczekiwań producentów kotłów i autorów literatury fachowej. Montaż kotła wyposażonego w to urządzenie przynosi liczne korzyści zarówno użytkownikom, jaki i instalatorom, ale również serwisowi gwarancyjnemu i producentom. HZP przede wszystkim zapobiega występowaniu częstych problemów z zawilgoceniem, przyspieszoną korozją kotła, czopucha i komina oraz utrudnionej obsłudze kotłów.

Łatwość montażu HZP – dzięki złączkom do szybkiego montażu, instalacja trwa tylko kilka minut. Zestaw podłączeniowy zawiera wszystkie niezbędne elementy do prawidłowej pracy instalacji

Marek Kroczek