envelope redakcja@polskiinstalator.com.pl home ul. Wąski Jar 9
02-786 Warszawa

Advertisement











COMPACT7Podawanie błędnych informacji o obciążeniu cieplnym pomieszczeń w poszczególnych lokalach lub o parametrach instalacji grzewczej, a także lekceważenie tych danych przy wymianie grzejników to, niestety, dość częsty problem w relacjach zarządcy budynków – mieszkańcy.

W zasobach spółdzielni mieszkaniowych znajduje się wiele obiektów wybudowanych kilkanaście-kilkadziesiąt lat temu, których mieszkańcy planują wymienić swoje stare grzejniki na nowe. Jakie informacje powinno się im wówczas przekazać, aby umożliwić prawidłowy dobór grzejników i tym samym zapewnić dostarczanie do pomieszczeń odpowiedniej ilości ciepła?

Co decyduje o wielkości grzejników?

Aby właściwie dobrać wielkość grzejników, projektant instalacji centralnego ogrzewania musi wziąć pod uwagę wiele parametrów. Są to m.in.: wielkość pomieszczenia, jego lokalizacja względem stron świata, usytuowanie mieszkania w budynku, materiał, z którego wykonane są ściany zewnętrzne budynku, czy miejsce montażu grzejnika. Jednak do najbardziej rozpoznawalnych parametrów należą te, które odnoszą się do temperatury czynnika grzewczego (wody) w instalacji. Przy wymianie grzejników są one podstawowe.

Zapotrzebowanie na ciepło w pomieszczeniu, w którym instalowany będzie grzejnik. Chodzi o tzw. obciążenie cieplne pomieszczenia. Jest to wartość niezmienna dla konkretnego pomieszczenia w danym mieszkaniu (jeśli nie przeprowadzono termomodernizacji budynku), która wynika z policzonych przez projektanta strat (i zysków) ciepła. Dane te można znaleźć np. w dokumentacji technicznej budynku (powinno się sięgnąć do tej najnowszej), takiej jak projekt wewnętrznej instalacji c.o. lub bilans cieplny.
Sama wartość obciążenia cieplnego nie wystarczy jednak do prawidłowego doboru grzejników. Równie ważną informacją są parametry temperaturowe instalacji c.o. Pomieszczenia mające to samo obciążenie cieplne (np. 1700 W), ale inne parametry instalacji (np. 75/65/20 oraz 55/45/20) wymagają bowiem grzejników różnej wielkości.

Aktualne parametry instalacji c.o.. Przy doborze grzejników chodzi o podanie prawidłowych wartości temperatury zasilania (tz) i temperatury powrotu (tp) czynnika grzewczego w instalacji c.o. Wartości te powinny się odnosić do temperatury czynnika grzewczego bezpośrednio za węzłem cieplnym, zasilającym budynek lub grupę budynków (wyposażonym np. w wymiennik). Będą one wtedy także określać temperaturę czynnika dopływającego do poszczególnych grzejników w budynku.
W swoich materiałach technicznych producenci podają wydajność cieplną grzejników przy parametrach wody grzewczej 75/65 (temp. zasilania / temp. powrotu) – wymaga tego od nich norma PN-EN 442. Czasem można także znaleźć informacje o wydajności przy innych parametrach, np. 55/45 lub 70/55. W każdym razie wydajność grzejników zmienia się zależnie od parametrów temperaturowych instalacji, dlatego przy ich doborze tak ważne jest podanie prawidłowych wartości temperatury wody zasilającej i powrotnej. Pozwoli to po dokonaniu obliczeń dobrać grzejnik odpowiedniej wielkości (mocy). Zgodnie z podstawową zasadą doboru wielkości grzejników: im wyższe są wartości temperatury zasilania i powrotu, tym mniejszy powinien być grzejnik i odwrotnie – im te parametry są niższe, tym większe powinno być urządzenie.

Kiedy parametry mogły ulec zmianie? Po wielu latach użytkowania budynku trzeba wziąć pod uwagę to, że parametry instalacji grzewczej albo obciążenie cieplne pomieszczeń mogą się istotnie różnić od pierwotnie zaprojektowanych – np., gdy budynek lub węzeł cieplny zostały poddane modernizacji. Aktualnych parametrów należy szukać w nowej dokumentacji technicznej, zawierającej np. aktualizację strat ciepła, które po termomodernizacji będą niższe niż początkowo.

Błędy mieszkańców, błędy zarządców
Częstym błędem popełnianym przez mieszkańców, którzy wymieniają grzejniki w swoich lokalach, jest nieuwzględnienie podczas zakupu tych urządzeń wartości temperatury wody zasilającej i powrotnej w instalacji. Innym powszechnym błędem jest jednak podawanie przez zarządców budynków zainteresowanym mieszkańcom niewłaściwych danych: parametrów sieci grzewczej, a nie parametrów instalacji wewnętrznej. Parametry sieci grzewczej zawsze są wyższe (czynnik grzewczy dociera do węzła cieplnego z sieci ciepłowniczej). Mieszkańcom podaje się np. parametry 90/70 charakterystyczne dla sieci grzewczej niskotemperaturowej.
Zdarza się także, że podawane są parametry dotyczące instalacji grzewczej sprzed modernizacji. Tymczasem modernizacja węzła cieplnego zmienia parametry instalacji, a to przekłada się na parametry grzejników, jakie powinny być instalowane w lokalach. Podobnie jest w przypadku termomodernizacji budynku, która zmniejsza zapotrzebowanie na ciepło.

Skutki złego doboru grzejników

Dobór grzejników przeprowadzony przy wykorzystaniu niewłaściwych parametrów, np. wyższych parametrów temperatury czynnika grzewczego, charakterystycznych dla sieci grzewczej, a nie dla instalacji, skutkuje tym, że kupowane są grzejniki zbyt krótkie, które nie są w stanie dostarczyć do pomieszczenia odpowiedniej ilości ciepła.

Przykład:
Załóżmy, że obciążenie cieplne pomieszczenia wynosi 1700 W. Podczas doboru grzejnika wzięto pod uwagę zawyżone parametry 90/70/20 (temperatura zasilania / temperatura powrotu / temperatura w pomieszczeniu określona przepisami). Obliczenia wskazują, że przy tych parametrach odpowiedni będzie np. grzejnik Purmo Ventil Compact CV22 600/800. Rzeczywiste parametry instalacji grzewczej wynoszą jednak 70/55/20 (a do takich parametrów potrzebny jest znacznie większy grzejnik typu Purmo Ventil Compact CV22 – 600/1200). W efekcie grzejnik CV22 600/800, pracując na niższych parametrach niż deklarowane, dostarczy zaledwie 1090 W ciepła, co stanowi jedynie 65% z wymaganych dla pomieszczenia 1700 W. Nawet przy ciągłej pracy nie będzie w stanie zapewnić utrzymania w pomieszczeniu wymaganej przepisami temperatury 20°C – dogrzeje je jedynie do temperatury 16-17°C.

Przewymiarowanie grzejników zdarza się natomiast wtedy, gdy w informacjach przekazanych mieszkańcom nie uwzględniono np. przeprowadzonej termomodernizacji, która obniżyła zapotrzebowanie na ciepło budynku i konkretnych pomieszczeń. Oznacza to nie tylko przegrzewanie pomieszczeń (i straty ciepła np. przez ciągłe wietrzenie), ale także niepotrzebny większy wydatek na zbyt duże grzejniki.
Podsumowując temat związany z wymianą i doborem grzejników, chcę podkreślić znaczenie przekazywania mieszkańcom prawidłowych informacji o parametrach instalacji i zapotrzebowaniu na ciepło, a także potrzebę uświadomienia im, że warto o takie informacje zabiegać przed wymianą grzejników. Jeśli zarządca ma jakiekolwiek wątpliwości co do poprawności parametrów, zachęcam, aby przedyskutować to ze specjalistą. Pomyłki mogą mieć przykre skutki nie tylko dla mieszkańców, ale i dla osób odpowiedzialnych za wprowadzenie ich w błąd.

Autor: Tomasz Podleś

Artykuł ukazał się w czasopiśmie "Inwestycje i Modernizacje" 1/2017


 

pi