Fot. Vaillant

Zmiany wynikające z Dyrektywy ErP, których spodziewamy się już w tym roku, dotyczą głównie poprawy sprawności kotłów. Zalecenia unijne obejmą zarówno urządzenia grzewcze zasilane gazem, jak i olejem opałowym. Szczegółowe wymagania dotyczące m.in. efektywności energetycznej tych urządzeń zawarto w rozporządzeniach Komisji UE nr 813/2013 oraz 814/2013. Wątpliwości budzi to, że niektóre unijne zapisy są sprzeczne z zapisami w polskim prawodawstwie.

Zaostrzenie wymagań odnośnie do efektywności kotłów oznacza rezygnację z produkcji i sprzedaży kotłów atmosferycznych, tzn. pobierających powietrze do spalania z pomieszczenia, w którym zostały zainstalowane, oraz odprowadzających spaliny do przewodu kominowego, który emituje je ponad dach budynku. W rozporządzeniu nr 813/2013 pojawia się jednak możliwość montażu kotłów atmosferycznych (B1). W tym przypadku rozporządzenie określa niższe wymagania odnośnie do ich efektywności energetycznej – wynosi ona minimum 75% dla kotłów jednofunkcyjnych o mocy znamionowej do 10 kW oraz kotłów dwufunkcyjnych o mocy znamionowej do 30 kW.

Co nakazuje rozporządzenie o WT

Wybrane zapisy rozporządzenia Komisji UE nr 813/2013 są przedstawione w ramce. Warto zwrócić uwagę, że są one w sprzeczności z zapisami Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU Nr 75, poz. 690 z późn. zm.), które przytaczam poniżej (tekst podkreślony):

§ 174.

1. Grzewcze urządzenie gazowe, takie jak: kotły ogrzewcze, grzejniki wody przepływowej, niezależnie od ich obciążeń cieplnych, powinny być połączone na stałe z indywidualnymi kanałami spalinowymi, uwzględniając instrukcję techniczną producenta urządzenia, o której mowa w przepisach dotyczących zasadniczych wymagań dla urządzeń spalających paliwa gazowe.
2. Przewody i kanały spalinowe odprowadzające spaliny od urządzeń gazowych na zasadzie ciągu naturalnego powinny posiadać przekroje wynikające z obliczeń oraz zapewniać podciśnienie ciągu w wysokości odpowiedniej dla typu urządzenia i jego mocy cieplnej.
3. Dopuszcza się stosowanie zbiorczych przewodów systemów powietrzno-spalinowych przystosowanych do pracy z urządzeniami z zamkniętą komorą spalania, wyposażonymi w zabezpieczenia przed zanikiem ciągu kominowego.
4. Dopuszcza się stosowanie indywidualnych przewodów powietrznych i spalinowych jako zestawu wyrobów służących do doprowadzenia powietrza do urządzenia gazowego i odprowadzenia spalin na zewnątrz.
5. Dopuszcza się w pomieszczeniu kotłowni przyłączenie kilku kotłów do wspólnego kanału spalinowego w przypadku:
   1) kotłów pobierających powietrze do spalania z pomieszczenia, pod warunkiem zastosowania skrzyniowego przerywacza ciągu lub wyposażenia kotłów w czujniki zaniku ciągu kominowego wyłączających równocześnie wszystkie kotły,
   2) wykonania dla kotłów z palnikami nadmuchowymi przewodu spalinowego o przekroju poprzecznym nie mniejszym niż 1,6 sumy przekrojów.

Według rozporządzenia Komisji UE kocioł powinien „zawierać przerywacz ciągu”, zatem przy podłączeniu kilku kotłów nie można zastosować skrzyniowego przerywacza ciągu. Również zapis nakazujący w przypadku zaniku ciągu wyłączenie wszystkich kotłów, np. w kilku mieszkaniach, nie jest możliwy do zrealizowania.
Ponadto zapisy rozporządzenia Komisji UE są rozbieżne z tendencją w polskim prawie, która zmierza do eliminacji gazowych atmosferycznych urządzeń grzewczych z mieszkań. Kilkaset przypadków zatruć w ciągu roku, w tym ponad 100 śmiertelnych, to przykład oczywistych zagrożeń wynikających z ich stosowania. Zasłanianie kratek wentylacji wywiewnej, brak nawiewów w ścianach zewnętrznych oraz brak konserwacji urządzeń grzewczych, a w szczególności czujników zaniku ciągu, są przyczynami zatruć.

Co wskazuje PN-EN 26:1997

Definicje i sposoby podłączania urządzeń gazowych o ciągu naturalnym i pobierających powietrze do spalania z pomieszczenia, w którym są zainstalowane, przedstawiono w PN-EN 26:1997 (+AC:1998 + A1:2000 + A2:2004 + A3:2006) Gazowe przepływowe ogrzewacze wody do celów sanitarnych, wyposażone w palniki atmosferyczne. Przytaczam istotne fragmenty tej normy:

4.3 Sposób doprowadzania powietrza do spalania i odprowadzania spalin (typy ogrzewaczy wody)

4.3.2 Typ B
Ogrzewacz wody przystosowany do podłączenia do przewodu odprowadzającego spaliny na zewnątrz pomieszczenia, natomiast powietrze do spalania jest pobierane bezpośrednio z pomieszczenia, w którym ogrzewacz jest zainstalowany.
Ogrzewacze wody typu B dzieli się na kilka typów w zależności od sposobu odprowadzania spalin.
Typy te wyróżniane są za pomocą dwóch indeksów dolnych:
    a) cyfra pierwszego indeksu dotyczy możliwości instalacyjnych ogrzewacza wody ze względu na sposób doprowadzania powietrza i odprowadzania spalin;
    b) cyfra drugiego indeksu dotyczy obecności i miejsca umieszczenia w ogrzewaczu wody wbudowanego wentylatora, jak wskazano niżej.

Ogrzewacz wody typu B przystosowany do pracy z ciśnieniowym przewodem spalinowym jest wyróżniony dodatkowym indeksem „P”. Indeks „P” stosowany jest tylko w przypadku, gdy instalacja zgodna z instrukcją producenta ogrzewacza wody – dotyczącą przewodu spalinowego, określonego przez producenta ogrzewacza wody – powoduje w działającym przewodzie spalinowym podwyższone ciśnienie.

4.3.2.1 Typ B1
Ogrzewacz wody typu B wyposażony w przerywacz ciągu w układzie spalinowym.

4.3.2.1.1 Typ B11
Ogrzewacz wody typu B1 bez wentylatora w układzie spalinowym lub na wlocie powietrza.

Podłączenie atmosferycznych piecyków gazowych w kaskadzie. Niewłaściwa praca tego typu urządzeń gazowych do przepływowego przygotowania ciepłej wody użytkowej jest główną przyczyną zatruć i podtruć tlenkiem węgla w lokalach mieszkalnych. Drastycznym przykładem jest odwrócenie ciągu w przewodzie spalinowym i wydobywanie się spalin do pomieszczenia. Brak doprowadzenia odpowiedniej ilości powietrza z zewnątrz zakłóca pracę piecyka gazowego. Podłączenie dwóch urządzeń do jednego kanału odprowadzającego osłabia działanie przewodu spalinowego – dzieli jego wydajność na dwa urządzenia

Autor: Marcin Ziombski